به‌گزارش CHN، کازرون باز هم خبرساز شد. تنگ‌‌چوگان به‌عنوان یکی از مهمترین نقش‌برجسته‌های ساسانی درحالی در معرض تخریب قرار گرفته، این درحالی‌است که این اثر دوره ساسانی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

 

«سعید فلاح‌فر»، کارشناس در حوزه میراث فرهنگی، دررابطه با تخریب این اثر تاریخی به CHN می‌گوید: «نقش برجسته‌های تنگ چوگان در مراحل مختلفی مورد بی‌مهری و آسیب قرار گرفته‌اند. بعد از آغاز دوره حفاظت علمی از آثار تاریخی و میراث فرهنگی، این نقش‌ها به‌دلیل تامین آب روستای مجاور مخدوش شدند. اما در حال‌حاضر گسترش‌ رسوب آلودگی به‌‌همراه رطوبت و دوده‌های ناشی از آلودگی سبب شده که تنگ‌چوگان وضعیت بحرانی پیدا کند».

 

اما به‌گفته این کارشناس، نبود معرفی صحیح این مجموعه عاملی شد تا راه  برای آسیب‌های بعدی هموار شود. به طوری‌که بارها علاقه‌مندان میراث‌فرهنگی از وضعیت نگران‌کننده حفاظت اثر و محافظت فیزیکی محوطه گلایه کردند. تا اینکه در سال 1390 قسمتی از نقش برجسته (گرز بهرام) با ضربات پتک شکسته شد».

 

اما فلاح‌فر معتقد است، پیش‌از این آزمایش‌های سازمان میراث‌فرهنگی نشان داده بود حتی آلودگی نفتی جنگ خلیج فارس هم در تهدید این اثر بی‌تاثیر نبوده است. در هرحال نفوذ رطوبت، آلودگی‌های صنعتی محلی، آسیب‌های انسانی، رشد عوامل گیاهی و بیولوژیک و... همواره عوامل مخل فعال در این اثر تاریخی محسوب شده‌اند. آنچه چهره این نقوش را بیش از پیش اسف بار نشان می دهد، گسترش رسوب آلودگی همراه با نفوذ رطوب، دوده‌های حاصل از آلودگی‌های شیمیایی و حتی دوده است. ترک‌های سنگ هم (اگر مهار و کنترل نشوند) ممکن است با گسترش این آسیب‌ها و تغییرات دمایی و حتی رشد ریشه‌های گیاهی و... افزایش پیدا کنند.

 

 این درحالی‌است که «سیاوش آریا» فعال میراث‌فرهنگی، چند روز پیش، طی بازید از تنگ‌چوگان متوجه این تخریب شد و به خبرگزاری میراث‌فرهنگی از تخریب‌های مداومی می‌گوید که از دست‌اندازی، یادگاری‌نویسی و عوامل فرسایشی نشات گرفته است.

 

این فعال میراث‌فرهنگی می‌افزاید، هر زمان که به میراث‌استان فارس مراجعه و به تخریب‌های روز افزون اشاره می‌کنیم تنها با پاسخ نبود بودجه و اعتبارات مواجه می‌شویم. و هنوز هیچ مسئولی از برخورد علمی و منطقی با این آثار سخنی به‌زبان نیاورده است. این درحالی‌است که کمی آنسوتر کشورهای همسایه و عربی با الگوبرداری از آثار تاریخی ایران برای خود پیشینه و هویت می‌سازند.

 

وی همچنین به ترک و شکاف‌هایی اشاره کرد که بواسطه آثار نم و رطوبت ایجاد شده است. به‌گفته‌ این فعال، اگر هر چه‌ سریعتر به تنگ‌چوگان رسیدگی نشود این اثر منحصربه‌فرد دوره ساسانی از صحنه روزگار محو خواهد شد. ضروری است متولیان به  چهارسنگ نگاره سمت راست رودخانه شاپوردر تنگه چوگان، سنگ نگاره نخست ورودی که پیروزی شاه‌پور یکم بر امپراتوران رومی را درقابی بسیارزیبا و برجسته نشان می‌دهد توجه داشته باشند چراکه این اثر در وضعیت کما به‌سر می‌برد و با مرگ دست وپنجه نرم می‌کند.

سنگ‌نگاره‌های تنگ چوگان در23 کیلومتری غرب کازرون و 175 کیلومتری شیراز در دره شمالی شهر تاریخی بیشاپور و کنار رودخانه شاپور تنگ ناموربه چوگان قرار دارد.